DI CHÚC BẰNG GHI ÂM GHI HÌNH

CẦN ĐƯA DI CHÚC BẰNG HÌNH THỨC

GHI ÂM GHI HÌNH VÀO BỘ LUẬT DÂN SỰ

--------------

                                           Luật sư Đoàn Công Thiện 
                                  (Chủ nhiệm đoàn Luật sư Kiên Giang)

Về hình thức Di chúc trong dự thảo Bộ luật dân sự (BLDS) sữa đổi lần này vẫn giữ như qui định của BLDS năm 2005, trong đó quy định: Di chúc phải được lập thành văn bản; nếu không thể lập được di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng. Người thuộc dân tộc thiểu số có quyền lập di chúc bằng chữ viết hoặc tiếng nói của dân tộc mình (điều 650 BLDS sửa đổi, điều 649 BLDS 2005).

Với loại Di chúc bằng văn bản có 04 hình thức bao gồm: Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng; Di chúc bằng văn bản có người làm chứng; Di chúc bằng văn bản có công chứng và Di chúc bằng văn bản có chứng thực (điều 651 BLDS sửa đổi, điều 650 BLDS 2005).

Với loại Di chúc miệng điều luật quy định: 1. Trong trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa do bệnh tật hoặc các nguyên nhân khác mà không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng. 2. Sau ba tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ (điều 652 BLDS sửa đổi, điều 651 BLDS 2005).

Những quy định nêu trên có nguồn gốc từ rất xa xưa khi mà con người giao tiếp với nhau chủ yếu bằng lời nói được lưu giữ trong trí nhớ của người nghe hoặc bằng ký tự chữ viết được ghi chép lại trên giấy mực khi tiến bộ khoa học chưa được phát triển như hiện nay.

Trong thời đại ngày nay và mãi mãi về sau, với sự phát triển của khoa học và công nghệ, các thiết bị lưu giữ thông tin ngày càng tinh vi và tiện dụng, trong đó phải kể đến các loại thiệt bị ghi âm, ghi hình mà phổ biến nhất là máy điện thoại đi động thông minh, nó đã trở thành phương tiện thông dụng của mọi người. Với giá vài triệu đồng, người ta có thể sở hữu một chiếc máy điện thoại tích hợp nhiều chức năng trong đó có chức năng lưu giữ âm thanh và hình ảnh.

Thự tiễn xử lý các vụ việc ( có cả vụ án hình sự, dân sự); băng ghi âm, ghi hình đã được các cơ quan chức năng sử dụng làm chứng cứ trong quá trình giải quyết vụ việc và nó đã trở thành bằng chứng cho việc xác định sự thật của vụ việc một cách hữu hiệu . . . Với những đặc điểm đã nêu, chiếc máy điện thoại di động là phương tiện lưu giữ nội dung di chúc tiện lợi nhất trong trường hợp sảy ra tình thế cấp thiết đe dọa đến tính mạng người có tài sản cần phải di chúc.

Mặt khác, với sự phát triển của tiến bộ khao học, con người có xu hướng muốn lưu giữ thông tin, hình ảnh một cách lâu dài, thì phương tiện ghi âm ghi hình (máy ghi âm ghi hình chuyên dụng) sẽ được con người ứng dụng, trong đó bao hàm cả nội dung di chúc.

Với những đặc tính khoa học, tiện dụng và phổ biến của phương tiện lưu giữ thông tin như phân tích trên đây, thiết nghĩ trong Bộ luật dân sự sửa đổi sắp tới, các nhà làm luật cần bổ sung thêm nội di chúc bằng hình thức ghi âm ghi hình thành một chế định pháp lý cho sát hợp với điều kiện tiến bộ xã hội hiện nay.